Hooikoorts, je doet er niks aan, of toch wel?

Het is volop lente, een prachtige tijd van het jaar waarin alles bloeit, groeit, lekker ruikt en we eindelijk weer van het zonnetje kunnen genieten.

Wat door veel mensen als de mooiste tijd van het jaar wordt ervaren is voor velen een regelrecht drama vanwege hooikoorts klachten. Bij sommigen beperkt het zich tot niesbuien en een loopneus terwijl anderen weken lang een grieperig gevoel houden. Er zijn zelfs mensen die het er zo moeilijk mee hebben dat ze naar een ander land emigreren. Ja, je kan behoorlijk ziek zijn van hooikoorts en als je pech hebt heb je er van februari tot en met augustus last van. Best heftig, toch? Het aantal mensen met hooikoorts klachten neemt ieder jaar toe. Momenteel heef 1 op de 5 Nederlanders last van hooikoorts. Dat zijn een heleboel mensen! Er zijn ook steeds meer kinderen die lijden aan hooikoorts wat best een zorgelijke ontwikkeling is.

Door de opwarming van de aarde en de verhoging van de temperaturen bloeien de planten steeds eerder en duurt de bloeiperiode langer, er komen ook steeds meer soorten planten bij waar we allergisch voor kunnen worden. Ook de ozonconcentratie en het verhoogde CO2 zorgen voor meer pollen in de lucht in hogere concentraties.

 

Maar wat is hooikoorts nu eigenlijk en hoe ontstaat het?

Hooikoorts heeft eigenlijk niks te maken met hooi of koorts. De naam is bedacht door de Engelse arts Bostock die deze klachten ervaarde tijdens het hooi seizoen. Hooikoorts is een vorm van allergie. Het is een ongewenste reactie van het immuunsysteem op onschuldige stofjes, pollen in dit geval. Pollen zijn het stuifmeel van bomen, struiken, grassen en kruiden. Zodra deze in je luchtwegen of ogen komen, maakt jouw lichaam extra histamine aan als reactie op het overactieve immuunsysteem. Dit veroorzaakt de welbekende klachten.

 

Waar komt het door?

De meningen over het ontstaan van hooikoorts zijn nogal verdeeld. Mogelijke oorzaken zouden kunnen zijn:

• strikte hygiëne
• flesvoeding bij babies
• bijwerkingen van vaccinaties maar ook het niet doormaken van kinderziektes
• verstoorde darmflora
• overbelaste lever
• lekkende darm oftewel een verhoogde doorlaatbaarheid van de darm
• luchtvervuiling; de lucht die we inademen bevat steeds meer fijnstof, hier hechten de pollen zich aan en zodoende dringen ze dieper door in de longen
• te veel stress (vaak chronisch) wat een negatief effect heeft op de darmfunctie en het immuunsysteem

 

Wat doet men er aan?

In de reguliere geneeskunde komt het neer (zoals meestal het geval is) op het onderdrukken van de symptomen. Histamine is het stofje dat voor de klachten zorgt dus wordt er medicatie voorgeschreven die de histamine aanmaak remt. Logisch, toch? Ons lichaam is normaliter in staat om overtollige histamine goed af te breken. Dit gebeurt in de lever, de darmen en in het bloed. Een goed werkende lever en darmen zijn dus erg belangrijk bij dit proces. Helaas is dit nog maar zelden het geval. Bij een disbalans in deze organen zijn er onvoldoende enzymen werkzaam om histamine af te kunnen breken. En zo begint de ellende. Als je hooikoorts klachten hebt dan begin je meestal met een neusspray icm oogdruppels. Dit kan worden uitgebreid met een pufje (inhalator). Vaak blijkt dit onvoldoende te werken en moeten er pillen aan te pas komen. Dit zijn meestal corticosteroïden en antihistaminica. Dit zijn paardenmiddelen met vele nadelige bijwerkingen. Denk hierbij aan sufheid, slaperigheid, vermoeidheid, duizeligheid, hoofdpijn maar ook ernstiger zaken als overgewicht, hoge bloeddruk, spierzwakte en osteoporose. Het middel is ook hier vaak erger dan de kwaal. Om over de gevolgen op de lange termijn nog maar te zwijgen. Maar als je echt veel last van hooikoorts hebt, kun je zonder medicatie niet meer normaal functioneren. Ik weet er alles van omdat ik zelf al jaren hooikoorts patiënt ben (was moet ik zeggen). Ondanks mijn gezonde leefstijl kreeg ik rond mijn 32ste (na mijn tweede zwangerschap) last van deze vervelende aandoening. Tot ongeveer mijn 40ste werden de klachten steeds erger en moest ook ik aan de medicijnen. Vreselijk vond ik dat. Ik had erg veel last van de bijwerkingen en ik merkte dat mijn darmen er flink onder leden. Zonder medicijnen was het niet te doen dus kreeg ik elk jaar een sterker middel voorgeschreven. Gelukkig was ik allergisch voor slechts een paar struiken/bomen en had er alleen in het vroege voorjaar last van. Het beperkte zich dus tot een aantal weken per jaar maar toch weigerde ik mij er bij neer te leggen. Ik wilde geen troep in mijn lichaam stoppen en ik had echt last van de bijwerkingen. Nu, een paar jaar later, ben ik van de medicijnen af en heb ik nog een heel klein beetje last van hooikoorts gedurende zo’n 3 tot 4 weken per jaar. Het is heel goed te doen en ik voel mij bevrijd! Wat een opluchting. Ik ben dus het levende bewijs van het feit dat je (ook op latere leeftijd nog) van hooikoorts af kunt komen. Ik weet dat er veel mensen zijn zoals ik die graag op een natuurlijke manier hooikoorts willen bestrijden en liever geen chemische middelen slikken. Maar hoe dan? Wat is er zoal wat je kunt doen tegen hooikoorts?

 

Wat kun je zelf doen?

Hieronder zet ik een aantal tips voor je op een rij. Het zijn slechts adviezen en tips uit eigen ervaring en wat ik uit vakliteratuur en tijdens mijn vele opleidingen heb geleerd. Wat voor de een werkt, werkt voor de ander misschien helemaal niet. Elk mens is anders en elk immuunsysteem werkt en reageert verschillend. Hoe heftig de klachten zijn en hoe snel je op pollen reageert hangt heel erg af van jouw eigen barrières. De drempelwaarde voor de hoeveelheid histamine die men kan verdragen verschilt erg per persoon. Factoren als infecties, leverbelasting, darmflora, darmbarrière en stresslevels spelen hier een belangrijke rol in. Wat ik wel met zekerheid kan zeggen is: werk structureel aan het versterken van jouw afweersysteem en dus jouw barrières. Zorg voor een goede ontgifting van de lever en voor een goede darmflora. Laat belastende voeding en drankjes weg en geef je lichaam verse, volwaardige voeding. Hoe sterker jouw immuunsysteem wordt, hoe beter je bestand zal zijn tegen hooikoorts. Maar ook als je last hebt van andere allergieën en/of auto-immuunziektes, kan je veel baat hebben bij het versterken van het immuunsysteem in het algemeen. Je kunt natuurlijk ervoor kiezen om de symptomen te onderdrukken met chemische middelen of de allergenen zoveel mogelijk uit de weg gaan maar hiermee los je het probleem niet op en houd je het probleem in stand.

 

Algemene tips bij hooikoorts (die je vast al eens gehoord of gelezen hebt):

• draag een zonnebril buiten zodat de pollen niet in je ogen komen. Je wimpers met vaseline insmeren wil ook helpen
• smeer vaseline onder je neus en in je neusgaten, dat houdt de pollen voor een deel tegen
• ga douchen voor het slapengaan en spoel ook je haar uit (zo heb je ’s nachts geen last van de pollen die je overdag hebt “verzameld”)
• doe ook je kleding uit in een andere ruimte dan je slaapkamer
• hang je was niet buiten
• ga bij voorkeur in de ochtend naar buiten en lucht ook dan je huis. Hoe verder de dag vordert, hoe meer pollen er in de lucht zijn
• nog beter is het om naar buiten te gaan als het net heeft geregend. De lucht is dan “schoon” en bijna pollenvrij
• stofzuig vaker je huis en gebruik een speciale HEPA stofzuigerzak
• het helpt om een speciale luchtreiniger voor in je huis aan te schaffen met een HEPA of ULPA filter (zet hem neer in de ruimte waar je het meeste verblijft en/of op je slaapkamer)
• er zijn ook speciale infrarood lampjes voor in je neus
• medical taping met speciale tape zou ook een goede remedie zijn
• maak vaker uitstapjes naar de zee of naar de bergen, dit zijn ook de meest geschikte vakantiebestemmingen voor hooikoortspatiënten omdat daar veel minder pollen in de lucht “hangen”
• vermijd stress! Hoe minder stress je hebt hoe minder druk op het immuunsysteem
• werk aan je lichaam, je vitaliteit en je fitheid!
• bereid je voor op het hooikoortsseizoen door lang van tevoren al aan jouw gezondheid te werken
• zorg voor een goede darmflora!

Dit zijn allemaal tips die zeker een verschil kunnen maken en de klachten kunnen verlichten. Maar meestal helpen ze niet afdoende en blijven de meeste mensen met klachten rondlopen. Daarom is er meer voor nodig om verlichting van de klachten echt te kunnen ervaren. Je voeding aanpassen is een van de interventies waar je veel baat bij kunt hebben, aangevuld met voedingssupplementen. De oorzaak van een verzwakt immuunsysteem ligt vaak in onze darmen verscholen. Als je je darmconditie versterkt, werk je tevens aan het versterken van je immuunsysteem waardoor je vaak de kern van het probleem te pakken hebt.

 

Voedingstips bij hooikoorts:

• Allereerst, en dat geldt niet alleen bij hooikoorts, laat bewerkte voeding zoveel mogelijk staan. Eet in plaats daarvan veel groenten, fruit, noten en zaden, alles zo vers mogelijk.
• Voeding die rijk is aan histamine kun je nu ook beter laten staan. Dit betreft de volgende producten: koffie, zwarte thee, alcohol, chocolade, oude kaas, pinda’s en gefermenteerde producten zoals tempeh, kimchi en zuurkool (buiten het hooikoortsseizoen zijn deze voedingsmiddelen juist wel erg gezond). Verder zit er veel histamine in spinazie, tomaat, kiwi en aardbeien.
• Eet daarentegen voedingsmiddelen die de histamine in jouw lichaam doen verlagen. De zogenaamde natuurlijke antihistaminica zijn o.a. uien, boerenkool, broccoli, waterkers, bessen, boekweit, appels, kappertjes en waterkers.
• Rauwe honing van een imker bij jou in de buurt helpt vaak ook bij hooikoortsklachten. Wacht niet tot je klachten krijgt maar werk preventief en neem deze honing al lange tijd van te voren op in jouw eetpatroon.
• Paddenstoelen, ei, vette vis en zuivel (bij voorkeur van rauwe melk) bevatten veel vitamine D. Deze vitamine helpt om het overactieve immuunsysteem weer wat te kalmeren zodat de klachten minder worden.
• Allergische reacties zijn vaak het gevolg van een zink tekort. Cashewnoten, oesters, pitten en zaden (met name hennepzaad, lijnzaad en pompoenpitten) zijn goede zink bronnen. Je doet er dus goed aan om dit in veelvoud op je menu te zetten.

 

Voedingssupplementen als aanvulling:

Naast de genoemde voedingstips kun je je eetgewoonten kracht bijzetten door wat extra supplementen te gebruiken.

Gember is een krachtpatser met vele gezondheidsvoordelen. Bij sommige mensen werkt het heel goed tegen hooikoortsklachten. Gember is als supplement verkrijgbaar maar je kunt ook zelf aan de slag met verse gember. Maak er bijvoorbeeld gembersiroop van of gembershotjes met citroen. Trek er thee van of gebruik verse gember in verschillende gerechten.

Hetzelfde geldt voor curcuma, ook wel geelwortel genoemd. Curcuma is als supplement onder de naam curcumine verkrijgbaar. Maar je kunt verse curcuma ook prima in jouw keuken in verschillende gerechten verwerken. Thee van verse curcuma is ook heerlijk. Belangrijk om te weten hierbij is dat je altijd wat zwarte peper erbij moet gebruiken om de opneembaarheid van curcumine in je lichaam te bevorderen. Je kunt er ook “golden milk” mee maken. Dit is een warm drankje op basis van curcuma en zwarte peper en wordt vaak met plantaardige melksoorten bereid. Golden milk wint aan populariteit in Nederland en wordt steeds vaker tegen griep en verkoudheid ingezet.

Organisch zwavel (in de vorm van MSM) en zink zijn beide fantastische mineralen die ons afweersysteem een enorme boost kunnen geven. Zink kun je in tabletvorm verkrijgen. MSM ook maar nog beter is het om dit in poedervorm aan je badwater toe te voegen.

Quercetine is een flavonoïde die veel voorkomt in gekleurde groente en fruit. Hoe feller de kleur hoe meer quercitine erin zit. Dit stofje werkt ontstekingsremmend en remt de histamine productie in het lichaam. Het verbetert tevens de werking en de opname van Zink, Vitamine C en andere belangrijke anti-oxidanten!

Vitamine C (een immuunbooster) is in staat om de histamine in je bloed te verlagen. Histamine is de boosdoener bij hooikoorts. Als je deze kunt verlagen, ervaar je automatisch minder klachten. Neem in dit geval dagelijks minimaal 4 gram vitamine c in (je kunt nog veel hoger doseren afhankelijk van hoeveel jouw lichaam hiervan kan verdragen).

Verder kun je nog met probiotica (bij voorkeur in combinatie met prebiotica) en omega 3 supplementen aan de slag. Probiotica zorgt voor een gezonde darmflora en omega 3 werkt onder andere ontstekingsremmend.

Het is daarnaast verstandig om vitamine D3 bij te slikken. In de meeste gevallen lukt het niet om voldoende vitamine D aan te maken enkel en alleen uit de voeding, vooral gedurende de donkere maanden van het jaar.

Last but not least wil ik je nog een paar adviezen geven voor het verbeteren van jouw algehele weerstand. Zoals reeds gezegd, zijn de meeste allergische klachten het gevolg van een verzwakt en/of niet goed functionerend immuunsysteem. Wil je dus hooikoortsklachten (en andere overgevoeligheidsreacties) op een natuurlijke manier doen verminderen dan is het van groot belang om structureel aan jouw afweersysteem te werken.

 

Immuunversterkende tips in het algemeen:

Sport en beweging en in het bijzonder krachttraining staan inmiddels bekend om hun versterkende werking van zowel het immuunsysteem als het lichaam in het algemeen.

Koudetraining is een geweldig krachtige en effectieve manier om aan je weerstand te werken. Niet alleen lichamelijk heb je er veel profijt van. Ook mentaal raak je veel sterker als je je regelmatig aan de koude blootstelt.

 

Tot slot wil ik je nog wijzen op het belang van voldoende diepe slaap en actieve ontspanning. Beiden hebben een groot bevorderlijk effect op ons afweersysteem en het verloop van verschillende belangrijke functies in ons lichaam. Het is dus absoluut de moeite waard om dit eens goed onder de loep te nemen en zo nodig de juiste maatregelen te treffen.

 

Hopelijk zitten er genoeg tips voor je tussen waar je mee aan de slag kunt en waar je echt wat aan hebt. Vond je dit artikel interessant en heb je er waarde uit gehaald? Deel hem dan met de mensen om je heen zodat ook zij hier wat aan kunnen hebben.